ΤΟ ΞΥΛΟ

ΤΟ ΞΥΛΟ
(μονόπρακτο)




Τόπος: Λος Άντζελες, δωμάτιο του Αζανί.
Χρόνος:1998.
Πρόσωπα: Αζανί, Νόρα, Ξύλο που μιλάει με τη φωνή του Αζανί


Όταν ανοίγει η αυλαία ο Αζανί κάθεται στην πολυθρόνα του κρατώντας στην αγκαλιά του ένα ξύλο. Μιλάει σ' αυτό.

ΑΖΑΝΙ
...Πήγα και χτες και προχτές. Τι να κάνω να ξαναπάω και σήμερα; Ξέρω: θα βγάλουν το ματωμένο χέρι τους έξω από τα κάγκελα και θα το βουτήξουν μέσα σ' ένα πηγάδι γεμάτο με ματωμένα κόκκαλα κα με εργαλεία βασανισμού. Θα βγάλουν από μέσα ένα τροχό και θα με ρωτήσουν: προτιμάτε αυτό; Όταν τους πω όχι, θα ξαναβάλουν το χέρι μέσα στο πηγάδι και θα βγάλουν να μου δείξουν ένα πυρακτωμένο σίδερο: αυτό; Ύστερα θα βγάλουν ένα μαχαίρι, ένα πιστόλι, τέλος ένα χαρτί διπλωμένο που θα τ΄ανοίξουν μπροστά μου κι από μέσα θα χυθεί μία άσπρη σκόνη- δηλητήριο. Ύστερα γεμάτοι ευγένεια θα μου πουν: λυπούμαστε, δεν υπάρχει τίποτε
άλλο για σήμερα. Δώδεκα χρόνια τώρα το ίδιο...Ναι. έχεις δίκιο, μόνο έτσι θα πειστούν ν' αποδώσουν δικαιοσύνη. Τι λες, θα το κάνεις;..Ναι, σε καταλαβαίνω, θα περιμένω όσο νομίζεις πως πέρασε αρκετός καιρός ώσπου να τους αναλάβεις εσύ....Όχι...Μα ναι, ναι..
(Χτύποι στην πόρτα. Ο Αζανί σηκώνεται.)
Ναι, έχεις το λόγο μου πως δε θα κάνω τίποτε ώσπου εσύ μου πεις.
(Φτάνει στην πόρτα, κάνει να την ανοίξει, στέκεται, γυρίζει πίσω, αφήνει το ξύλο στο τραπέζι και διευθύνεται πάλι προς την πόρτα. Ανοίγει. Στο άνοιγμα στέκει η Νόρα)
Καλώς τηνε.

ΝΟΡΑ
Γεια σου.
(Στέκει για λίγο εκεί)
Δε θα μου πεις να περάσω;

ΑΖΑΝΙ
Πέρασε. Κάθισε.
(Η Νόρα μπαίνει και στέκει όρθια. Ο Αζανί τής πηγαίνει μια καρέκλα)
Κάθισε.

ΝΟΡΑ
(Εξακολουθεί να στέκει όρθια)
Αυτό μόνο έχεις να μου πεις; Αυτό μόνο έχεις να κάνεις;

ΑΖΑΝΙ
Μα κάθισε λοιπόν. Όρθια θα στέκεις;

ΝΟΡΑ
(Κάθεται στην άκρη της καρέκλας)
Ήρθα!

ΑΖΑΝΙ
(Χαμογελώντας)
Το βλέπω.
(Μικρή σιωπή)
Πόσος καιρός πέρασε;

ΝΟΡΑ
Από πότε; Από τότε που μου 'πες πως μ' αγαπάς; Από τότε που μου έγραφες φλογερά γράμματα; Από τότε που ιδωθήκαμε για τελευταία φορά;

ΑΖΑΝΙ
Από τότε που ιδωθήκαμε για τελευταία φορά. Πόσος καιρός-πόσα χρόνια πέρασαν;

ΝΟΡΑ
Ένας χρόνος, εννιά μήνες και έντεκα μέρες.

ΑΖΑΝΙ
Τόσο πολύ! Μετράς και τις μέρες.

ΝΟΡΑ
Εσύ όχι;

ΑΖΑΝΙ
Όχι. Δηλαδή όχι για το σκοπό που τις μετράς εσύ.
(Σιωπή)

ΝΟΡΑ
Να φύγω;

ΑΖΑΝΙ
Όπως θέλεις.

ΝΟΡΑ
Δε μιλώ στον Αζανί. Όχι. Κάποιος άλλος είσαι. Βέβαια είναι πολύς καιρός δυο χρόνια-αλλά και τέτοια αλλαγή...

ΑΖΑΝΙ
Όλα αλλάζουν.

ΝΟΡΑ
Πες μου, με θυμάσαι τουλάχιστον ή έχεις ξεχάσει και ποια είμαι; Πες μου-ποια είμαι; Πώς με λένε;

ΑΖΑΝΙ
Είσαι η Νόρα.

ΝΟΡΑ
Ναι, μπράβο. 'Αραγε δεν έχασες τη μνήμη σου. Κάτι άλλο έχασες. Έχασες την αγάπη σου.

ΑΖΑΝΙ
(Σαν να ονειρεύεται)
Την αγάπη μου;..Την αγάπη μου;..Ναι, την αγάπη μου...βέβαια, την αγάπη μου για σένα.

ΝΟΡΑ
Ώστε λοιπόν..

ΑΖΑΝΙ
Ναι, είναι αλήθεια.

ΝΟΡΑ
..δε μ' αγαπάς πια;

ΑΖΑΝΙ
Όχι, δε σ' αγαπώ πια.
(Η Νόρα αφήνεται σαν λιπόθυμη στην καρέκλα. Ο Αζανί πλησιάζει για να τη βοηθήσει. Εκείνη τον απωθεί ήπια αλλά σταθερά, σηκώνεται και πηγαίνει και κάθεται στο πάτωμα, ακουμπώντας την πλάτη της στον τοίχο)
Γιατί κάθισες εκεί;

ΝΟΡΑ
Κι εδώ που κάθομαι πάλι είμαι ψηλότερα από όπου έπεσα ύστερα απ' αυτό που μου είπες.

ΑΖΑΝΙ
Συγνώμη.

ΝΟΡΑ
Δεν είναι αυτό που περιμένω. Δε θέλω συγνώμες. Θέλω να μάθω το γιατί. Τι έτρεξε. Τι έγινε, τι συνέβη και δε μ' αγαπάς πια.

ΑΖΑΝΙ
Έχει σημασία για σένα;

ΝΟΡΑ
Έχει μεγάλη σημασία. Πες μου λοιπόν.

ΑΖΑΝΙ
Είναι μεγάλο διάστημα δύο χρόνια. Πολλά μπορεί να συμβούν.

ΝΟΡΑ
Δεν είναι δυο χρόνια. Τέσσερις μήνες είναι. Μέχρι τοτε λάβαινα γράμματά σου .Είναι η αλήθεια όχι τόσο θερμά όπως πριν, όμως πάντοτε γράμματα αγάπης. Αυτό σήμαινε πως ακόμα τότε μ΄αγαπούσες. Ό,τι έγινε έγινε μέσα σ' αυτούς τους τέσσερις μήνες.

ΑΖΑΝΙ
Η αλήθεια είναι πως νόμιζα πως σε αγαπώ.

ΝΟΡΑ Νόμιζες;

ΑΖΑΝΙ
(Συνεχίζοντας)
Νόμιζα πως είσαι για μένα η ευτυχία. Νόμιζα πως βρήκα τη μεγάλη αγάπη. Την αγάπη που μια μόνο φορά νιώθει κανείς στη ζωή του. Την πραγματική αγάπη. Με απόφευγες. Μετά από πολλές προσπάθειες που έκανα για να σε δω, σου μίλησα για την αγάπη μου. Μου είπες ότι η καρδιά σου είναι αλλού δοσμένη. Λες και η καρδιά είναι ένα τόπι που πηγαίνει από το ένα στο άλλο χέρι.

ΝΟΡΑ
Δε σου είπα ψέματα. Εκείνο τον καιρό είχα γνωρίσει κάποιον. Με αγαπούσε, είχαμε σχέσεις. Πώς ξαφνικά θα τον άφηνα για κάποιον ξένο που μπήκε μέσα στη ζωή μου και μου 'πε πως με αγαπά;

ΑΖΑΝΙ
Δε σου 'δωσα άδικο. Ούτε σε παρεξήγησα ποτέ γι αυτήνε σου την αντίδραση. Το δέχτηκα. Σε είδα μερικές φορές ακόμα με διάφορες προφάσεις. Μιλήσαμε. Στην αρχή έδειξες μια διάθεση να με κοροϊδέψεις, να με ειρωνευτείς γι αυτή μου την
ξαφνική αγάπη. Αυτό όμως το 'διωξες γρήγορα και έδειξες μάλιστα πως στενοχωριέσαι για τη θέση στην οποία είχα βρεθεί.

ΝΟΡΑ
Σου το είπα κιόλας.Πάντοτε ήμουνα ειλικρινής μαζί σου. Μου είπες πως αφού δεν αλλάζω γνώμη δε θα με ξαναδείς. Πως θα με άφηνες ήσυχη να σκεφτώ και με τον καιρό, ν' αποφασίσω. Να διαλέξω. Κι έφυγες. Πριν δυο χρόνια. Μου έγραφες όμως.

ΑΖΑΝΙ
Δεν μπορούσα να κάνω αλλιώς. Χωρίς εσένα μου έλειπε κάτι. Κάτι που μόνο αν θα το είχα, νόμιζα πως ήμουν ολόκληρος ο εαυτός μου. Ήτανε γράμματα αγάπης, αυτό θυμάμαι μόνο γι αυτά. Πόσο υπόφερα από σένα...Πόσες νύχτες έπαιρνα τους δρόμους γυρεύοντας με κάτι να σε αντικαταστήσω...Πόσες φορές δεν πήγα στη δουλειά μου νυσταγμένος. .απορώ πώς δε μ' απόλυσαν. Ναι, σου 'γραφα. Σου 'γραφα γράμματα αγάπης.

ΝΟΡΑ
Τι ωραία γράμματα! Τι πάθος, τι πόνος, τι απελπισία...Τα γράμματά σου είναι που μ' έκαναν και πήρα μιαν απόφαση. Ήταν σαν να 'χα μπροστά μου ανοιχτή την ψυχή σου. Κι έβλεπα μέσα της. Και είδα τη μεγάλη σου αγάπη. Και άφησα τον άλλο. Και ήρθα να σε βρω και να πέσω στην αγκαλιά σου. Τι πιο τέλειο από δυο ανθρώπους
που αγαπάει ο ένας τον άλλο; Και πήγα στο σπίτι σου, εκεί που έμενες όταν χωρίσαμε. Και δε σε βρήκα. Μήνες έψαχνα να σε βρω. Γιατί σταμάτησες να μου γράφεις; Γιατί έφυγες από το σπίτι σου; Γιατί κρύφτηκες από μένα; Μου χρωστάς μιαν εξήγηση. Τα γράμματά σου ήτανε μια συνέχεια στη σχέση μας. Ήτανε σαν να σε έβλεπα, Ήτανε σαν να είχα εσένα τον ίδιο μπροστά μου όταν είχα ένα γράμμα σου δίπλα μου. Και με απόσπασες από τον άλλο. Μ' έκανες να σ' αγαπήσω.

ΑΖΑΝΙ
Το κατάλαβα από τις λιγόλογες απαντήσεις σου στα γράμματά μου. Γι αυτό έφυγα. Για να μη με βρεις. Για να μην πληγωθείς από την αλήθεια. Πώς με βρήκες;

ΝΟΡΑ
Τι σημασία έχει; Το έμαθα από τη Λάρα, μιαν από τις πρόσκαιρες κατακτήσεις σου.

ΑΖΑΝΙ
Δε σου έκρυψα τίποτα. Ναι, είχα κατακτήσεις όπως τις λες-το ζώο μέσα μας ποτέ δεν ησυχάζει. Θέλει κι αυτό την τροφή του. Του την έδινα. Και του τη δίνω. Οι γυναίκες!..Φευγαλέα περιστατικά της ζωής! Πλούσια γεύματα στο τραπέζι του κτήνους. Ψίχουλα στης ψυχής την πεθυμιά.

ΝΟΡΑ
"Οι γυναίκες"; Αυτό είναι λοιπόν οι γυναίκες για σένα; Αυτό είμαι εγώ για σένα; "Οι γυναίκες"...σαν να λες οι πέτρες του δρόμου..

ΑΖΑΝΙ
Δεν κατακρίνω κανέναν και καμιά. Δεν είναι κατάκριση να λες ό,τι πιστεύεις.

ΝΟΡΑ
Πες μου λοιπόν, δώσε μου την απάντηση στην ερώτηση που δεν τολμώ να σου κάνω-κάποιαν από αυτές αγάπησες-ναι;

ΑΖΑΝΙ
Όχι! Πώς θα μπορούσε; Όχι!

ΝΟΡΑ
Τι συμβαίνει λοιπόν; Κάτι έξω από τον κόσμο μας σου πήρε το μυαλό; Κάτι αόρατο σ' έχει αδράξει; Κάπου αλλού βρήκες ό,τι ζητούσες ή εγκατέλειψες κάθε ελπίδα κι έχεις αφεθεί στο χαμό; Σου είπα: μου χρωστάς μιαν απάντηση. Γιατί σ' αγαπώ. Πάλεψα για πολύν καιρό ανάμεσα στους δυο σας. Και ήξερα πως όποιος επικρατήσει
θα είμαι το έπαθλό του για ολόκληρη τη ζωή μου. Ούτε μικρή είμαι για να έχω περιθώρια ν' αλλάξω, ούτε κενή για να παίρνω αποφάσεις που αύριο θα τις αλλάξω. Πάλεψα με τον εαυτό μου, θα πει με όλα τα στοιχεία της φύσης. Και νίκησες εσύ. Κυριάρχησες στην καρδιά και στην ψυχή μου. Και πασίχαρη ήρθα να σου το πω.-Πασίχαρη αλλά και φοβισμένη από την απουσία σου για μήνες. Έλεγα πως κάτι θα'χεις πάθει. Τα γράμματά μου γύριζαν πίσω. Και όταν σε βρήκα περίμενα να με αγκαλιάσεις και να βρούμε ο ένας μέσα στην αγκαλιά του άλλου την ευτυχία. Και συ μου είπες όταν με είδες γεια σου, κάθησε. Σαν να ήμουνα ένας από τους πελάτες
σου. Τι λέω…σ' αυτούς θα έδειχνες πιο οικείος. Δεν είμαι μια ξένη, σ' αγαπώ. Τι ειρωνία! Όταν εσύ με αγαπούσες εγώ δε σ' αγαπούσα. Τώρα που εγώ σε αγαπώ, δε μ' αγαπάς εσύ. Παιχνίδια που παίζει η ζωή! Όμως θυμήσου τη δική σου κατάσταση όταν με αγαπούσες-θυμήσου τον πόνο σου και δος μου μιαν απάντηση. Εγώ σου έδωσα την ελπίδα. Εσύ δος μου αν θέλεις την απελπισία, όμως δος μου κάτι. Να μη φύγω από το μέρος αυτό άδεια. Ας πάρω το θάνατο μαζί μου. 'Ομως κάτι είπες-είπες πως δεν έχεις αγαπήσει κάποιαν άλλη γυναίκα. Τότε λοιπόν τι;

ΑΖΑΝΙ
Νόρα, δεν έχω αντίρρηση αν επιμένεις να σου εξηγήσω. Όμως καλλίτερα δε θα 'τανε να φύγεις έτσι; Δε σου φτάνει που τώρα δε σ' αγαπώ και που-στο λέω-δεν πρόκειται να σε αγαπήσω; Υπόφερα κάποτε για σένα, θα υποφέρεις και συ για μένα λιγότερο ή περισσότερο, κι ύστερα θα με ξεχάσεις.

ΝΟΡΑ
Πώς το ξέρεις ότι θα σε ξεχάσω; Ώστε δεν πρόκειται ούτε να μ' αγαπήσεις ποτέ...επιμένω: πες μου τι συμβαίνει. Είσαι λοιπόν πεθαμένος κιόλας; Δεν μπορείς ν' αγαπάς πια; Όχι, δε θέλω να χωρίσουμε έτσι. Δύο χρόνια ζω με τη σκέψη σου να με βασανίζει ώσπου να τη δεχτώ. Δυο χρόνια γνώρισα όλα τα σπαθιά κι όλες
τις πυρκαγιές της. Μετά το σπαθί έρχεται το αίμα, μετά τη φωτιά έρχεται η στάχτη. Δώσε μου τα να κλείσει η αυλαία στο θέατρο που παίζουμε οι δυο μας. Ακούω την καταδίκη μου.

ΑΖΑΝΙ
Αφού επιμένεις θα σου πω. Μόνο που δεν είμαι σίγουρος πως θα καταλάβεις.

ΝΟΡΑ
Ω! Μη γίνεσαι υπερβολικά εγωιστής. Έδειξες αρκετά τον εγωισμό σου με τις δηλώσεις σου από την ώρα που ήρθα. Ξέρω...ξέρω...είσαι ειλικρινής..Μα μη με θεωρείς τόσο κατώτερη πνευματικά. Αν οι γυναίκες είναι για σένα κατώτερα όντα, θεώρησε εμένα σαν μιαν από τις καλλίτερες απ' αυτές και σαν άξια να συζητήσει μαζί σου.

ΑΖΑΝΙ
Δεν κατηγόρησα τις γυναίκες. Τις τοποθέτησα απέναντι στον άντρα. Σε βλέπω αποφασισμένη όμως να πάρεις την απάντηση. Θα υποκύψω, αν και προσπάθησα να αποφύγω τη συνάντησή μας αυτή. Όταν λοιπόν μου είπες πως δε μ' αγαπάς και μ' έδιωξες, προσπάθησα με κάθε τρόπο να βρω μια λύση στο πρόβλημα που με βασάνιζε. Μια λύση που θα ανακούφιζε τον πόνο μου. Καρπός αυτής μου της προσπάθειας ήτανε το τέλος της αγάπης μου για σένα και η αρχή μιας καινούργιας-της αληθινής μου αγάπης.
ΝΟΡΑ
Μου είπες πως δεν αγάπησες άλλη γυναίκα.

ΑΖΑΝΙ
Και σου είπα την αλήθεια. Μα άφησέ με να σου μιλήσω. Σου είπα, μπορεί και να μη με καταλάβεις, μα αυτό θα φανεί. Για τώρα άκουσέ με.

ΝΟΡΑ
Σε ακούω.

ΑΖΑΝΙ
Τι άλλο όπλο είχα για να προσπαθήσω παρά το μυαλό μου; Άρχισα λοιπόν να σκέφτομαι. Αφού με την ανάπτυξη της διανόησης ο άνθρωπος έφτασε στην αγάπη, σκέφτηκα πως ίσως με τη βοήθειά της θα γλίτωνα κι εγώ από
τα νύχια της. Διάβασα ιστορίες για ανθρώπους που αγάπησαν χωρίς ν' αγαπηθούν. Άλλες γι ανθρώπους που αγάπησαν κι αγαπήθηκαν. Οι πρώτες έσβηναν με τον καιρό, οι δεύτερες σκοτώνονταν μ' ένα γάμο ή από τη συνήθεια. Δηλαδή δεν ήσαν αγάπες. Γιατί αγάπη σημαίνει ανυστερόβουλη αφοσίωση για πάντα. Όμως ο
άνθρωπος δεν είναι φτασμένος ακόμα στο σημείο να δίνει χωρίς να παίρνει σαν αντάλλαγμα κάτι. Στην περίπτωση της αγάπης άντρα και γυναίκας ο καθένας θέλει να πάρει από τον άλλονε. Δε δίνει τίποτε, καμώνεται καμιά φορά πως δίνει-να πάρει μόνο θέλει. Κι αυτό που θέλει να πάρει είναι η ευτυχία. Ευτυχία πάλι είναι να μην έχεις προβλήματα. Και αυτό είναι δυνατό μόνο αν κάποιος πάρει και λύσει τα προβλήματά σου. Όμως ο κάποιος αυτός, για να μπορέσει να κάνει δικά του τα προβλήματά του πρέπει να μην έχει δικά του. Πρέπει να αφιερώσει τον εαυτό του στην υπηρεσία του ανθρώπου που αγαπά-πρέπει να θυσιαστεί γι αυτόν. Πρέπει να γίνει δούλος του. Η αγάπη είναι δουλεία. Και αυτό ειναι αδύνατο για
τους ανθρώπους. Η αγάπη είναι λοιπόν κάτι απραγματοποίητο, κάτι αδύνατο για τους ανθρώπους. Η αγάπη είναι ένα ψέμα. Όταν έλεγα πως σ' αγαπώ, όταν λες πως μ' αγαπάς, λέμε ψέματα. Δίνουμε ψεύτικη σάρκα και οστά στις ελπίδες μας και χτίζουμε ένα φάντασμα όπως μας αρέσει. Και αυτό είναι ό,τι λέμε αγάπη. Τυραννιόμαστε για κάτι ανύπαρκτο. Παθιαζόμαστε για μιαν ουτοπία.

ΝΟΡΑ
Η ζωή μας είναι μικρή. Η ζωή μας είναι ψεύτικη. Τι είμαστε; Μια χούφτα χώμα που όλο κι όλο που ζητάει για να χαρεί, είναι να σμίξει με μιαν άλλη χούφτα χώμα. Σε μια ψεύτικη ζωή μια ψεύτικη αγάπη ταιριάζει. Τι θα 'θελες; Να γίνεις θεός; Να γνωρίσεις το άπειρο; Αγάπη είναι ό,τι λέμε πως είναι αγάπη. Αγάπη είναι να γεμίσεις με ψέμα ώστε να μην μπορεί τίποτε άλλο να χωρέσει μέσα σου. Ούτε η αλήθεια που θα 'δειχνε πόσο ψέμα είναι το ψέμα σου. Όμως αυτό το ψέμα τι όμορφο που είναι!

ΑΖΑΝΙ
Αυτή είναι η ανθρώπινη αγάπη αλήθεια. Μέσα σ' αυτό το ψέμα θα βύθιζα κι εγώ αν δεν καταλάβαινα την πλάνη μου κι εξακολουθούσα να σ' αγαπώ.

ΝΟΡΑ
Όμως με αυτό το ψέμα θα περνούσε όμορφα η ζωή μας. Κι εγώ θα ήμουν δική σου, αποκλειστικά δική σου. Θα ζούσα το ψέμα μέχρι την τελευταία του λεπτομέρεια όπως έπρεπε. Θα τηρούσα όλους τους κανόνες.

ΑΖΑΝΙ
Θα ήσουν κοντά μου κάθε στιγμή;

ΝΟΡΑ
Και βέβαια.

ΑΖΑΝΙ
Θα εξακολουθούσες να δουλεύεις βέβαια.

ΝΟΡΑ
Φυσικά.

ΑΖΑΝΙ
Θα μπορούσες να ζήσεις έστω και ένα λεφτό μακριά μου κι αυτό το λες αγάπη;

ΝΟΡΑ
Μα...πώς...δε θα δούλευα;

ΑΖΑΝΙ
Θα άνοιγες το στόμα σου για να μιλάς και σε άλλους άντρες κι αυτό το λες αγάπη; Και θ' άγγιζες κι άλλους άντρες;

ΝΟΡΑ
Η κοινωνία έχει τις απαιτήσεις της...Η ψυχή μου όμως η σκέψη μου και κάθε χτύπος της καρδιάς μου θα 'ταν για σένα.

ΑΖΑΝΙ
Και πώς αυτό θα το ήξερα εγώ;

ΝΟΡΑ
Θα στο 'λεγα κάθε στιγμή.

ΑΖΑΝΙ
Κι ό,τι θα 'θελα θα μου το' δινες χωρίς να στο ζητήσω;

ΝΟΡΑ
Τα πράγματα που θα ήξερα πως τα θέλεις ναι. Τι ερωτήσεις είναι αυτές;

ΑΖΑΝΙ
Η αγάπη δε ζει στα όρια της κοινωνίας. Και αγάπη δεν είναι να λες σ' αγαπώ. Αγάπη είναι να είσαι μαζί. Για όλα αυτά αγάπη δε γίνεται να υπάρξει ανάμεσα σε ανθρώπους. Οι ελπίδες δε φτερώνουν. Από την άλλη πάλι η ευτυχία βρίσκεται στην αγάπη, που θα πει στη δουλεία.

ΝΟΡΑ
Λοιπόν έπαψες να θέλεις να είσαι ευτυχισμένος;

ΑΖΑΝΙ
Δεν θέλω να είμαι. Είμαι ευτυχισμένος. Αγαπώ και αγαπιέμαι. Αληθινά και όχι ψεύτικα.

ΝΟΡΑ
Πώς αφού δεν υπάρχει αληθινή αγάπη ανάμεσα σε άντρα και γυναίκα;

ΑΖΑΝΙ
Σου είπα-δεν αγαπώ καμία γυναίκα.

ΝΟΡΑ
Και τι αγαπάς;

ΑΖΑΝΙ
(Δείχνει το ξύλο πάνω στο τραπέζι)
Αυτό.

ΝΟΡΑ
Τι είναι αυτό;

ΑΖΑΝΙ
Δε βλέπεις; Ένα ξύλο.
(Σιωπή)

ΝΟΡΑ
Αγαπάς ένα ξύλο;

ΑΖΑΝΙ
Ναι.

ΝΟΡΑ
Αστειεύεσαι μαζί μου.

ΑΖΑΝΙ
Σου είπα πως δε θα καταλάβαινες.

ΝΟΡΑ
Τι βρίσκεις στο ξύλο;

ΑΖΑΝΙ
Ό,τι δε βρήκα πουθενά αλλού.

ΝΟΡΑ
Πώς μπορεί ο άνθρωπος ν' αγαπήσει ένα ξύλο;

ΑΖΑΝΙ
Αν καταλάβαινες, θα παραξενευόσουν περισσότερο πώς μερικοί άνθρωποι αγαπούν το θεό, τη γάτα, το σκύλο τους, τη συλλογή των γραμματοσήμων τους κι όχι πώς εγώ αγαπάω το ξύλο. Αγάπη είναι ν΄αγαπάς. Κάτι. Ο,τιδήποτε. Να του δώσεις εσύ την ύπαρξή σου και κείνο να σου δώσει τη δική του. Να σε νιώσει και να το νιώσεις.

ΝΟΡΑ
Η αγάπη του θεού προϋποθέτει πίστη. Η αγάπη για το σκύλο μας είναι μια παραξενιά. Ως για τα γραμματόσημα, αυτό είναι ένα από τα πολλά χόμπυ.

ΑΖΑΝΙ
Με όποιον τρόπο και να σκεφτείς αγαπώ το ξύλο μου αυτό. Και με όσους ακόμα ούτε περνούνε από το μυαλό σου. Ούτε ακόμα από το δικό μου μυαλό.
Αγαπώ και αγαπιέμαι. Είμαι ευτυχισμένος. Δε θέλω άλλη, ψεύτικη αγάπη. Αγαπώ με την πραγματική αγάπη. Με κείνη που οι ψυχές ενώνονται στην αιωνιότητα. Με κείνη που το αντικείμενό της είναι ο κόσμος όλος για μένα και εγώ είμαι όλος ο κόσμος γι αυτό.
Δε λείπει στιγμή από κοντά μου. Δε μιλάει με άλλους ανθρώπους. Προλαβαίνει κάθε μου επιθυμία. Είναι ο φύλακας άγγελός μου. Αλλά κι εγώ του χαρίζω κάθε μου σκέψη και όλη μου την αφοσίωση. Το λατρεύω. Και τώρα που έμαθες, σε παρακαλώ άφησέ με να το πάρω στην αγκαλιά μου, να το έχω πάνω μου. Δεν μπορώ να κάνω ούτε στιγμή δίχως εκείνο, ούτε αυτό χωρίς εμένα. Τόσην ώρα που μιλάμε μου ζητάει να το πάρω.

ΝΟΡΑ
Σου ζητάει να το πάρεις; Πώς στο ζητάει;

ΑΖΑΝΙ
Μου μιλάει-πώς αλλιώς;

ΝΟΡΑ
Όταν σε γνώρισα πριν δυο χρόνια ήσουν καλά στα μυαλά σου. Φαίνεται όμως πως στο μεταξύ κάτι έπαθες καημένε μου Αζανί.

ΑΖΑΝΙ
Ό,τι και να πεις σε δικαιολογώ. Δεν μπορείς να καταλάβεις. Για σένα είναι φυσικό να λες αυτά που λες.

ΝΟΡΑ
Τι να καταλάβω; Πως αγάπησες ένα ξύλο και πως σ' αγάπησε κι αυτό;

ΑΖΑΝΙ
Ακριβώς. Όμως θα το πάρω. Μη με παρεξηγήσεις αν μπορείς.
(Παίρνει το ξύλο και το σφίγγει στην αγκαλιά του.Στη συνέχεια της συζήτησης το κρατεί στην αγκαλιά του σαν κάτι αγαπημένο)

ΝΟΡΑ
Σοβαρά μιλάς λοιπόν; Αγαπάς αυτό το…το πράγμα.

ΑΖΑΝΙ

Ακριβώς.

ΝΟΡΑ
Ένα κρύο, άψυχο, σκληρό, άκομψο, αστείο αντικείμενο; 'Ενα ξύλο;

ΑΖΑΝΙ
Ναι, ένα ξύλο.

ΝΟΡΑ
Γι αυτό έπαψες ν' αγαπάς εμένα;

ΑΖΑΝΙ
Δεν έπαψα να σε αγαπώ, Ποτέ δε σε είχα αγαπήσει.

ΝΟΡΑ
Αγάπη είναι ν' απλώνει τα χέρια του και να φουχτώνει τα δυο στρογγυλά, θερμά, σπαρταριστά μήλα της γυναίκας. Αγάπη είναι για τον άντρα ν' αγκαλιάζει με οικειότητα το γυμνό κορμί της γυναίκας κι εκείνη να μη τον απωθεί. Αγάπη για τον άντρα είναι να φιλάει δυο γυναικεία χείλια. Είναι να μπορεί ν' ανοίγει τα πόδια της γυναίκας και να βλέπει ανάμεσά τους την Κόλαση ντυμένη ρούχα παραδείσου. Δεν είναι να 'χει παρέα του ένα ξύλο.

ΑΖΑΝΙ
Αυτό που λες δεν είναι αγάπη. Αυτό είναι ένας πόθος από τους τόσους που μας παιδεύουνε στη ζωή. Είναι κάτι ασήμαντο. Η αγάπη είναι δουλεία-αυτό είναι η αγάπη.

ΝΟΡΑ
Είσαι δούλος αυτού του ξύλου;

ΑΖΑΝΙ
Και αυτό δούλος δικός μου.

ΝΟΡΑ
Και είναι πάντοτε δίπλα σου-κοντά σου;


ΑΖΑΝΙ
Πάντοτε, γιατί το παίρνω μαζί μου πάντοτε.

ΝΟΡΑ
Και προλαβαίνει κάθε σου επιθυμία;

ΑΖΑΝΙ
Ναι. Όμως επειδή δεν μπορεί να κινηθεί και να με υπηρετήσει, κάνω εγώ για τον εαυτό μου εκείνα που μου λέει, δείχνοντάς μου έτσι το διαρκές ενδιαφέρον του για μένα.

ΝΟΡΑ
Σου μιλάει λοιπόν το ξύλο;

ΑΖΑΝΙ
Μου μιλάει, αλλά εσύ δεν μπορείς να το ακούσεις, ούτε κανένας άλλος, γιατί ούτε συ, ούτε κανένας άλλος δεν το αγαπάει.

ΝΟΡΑ

Και τι σου λέει το ξύλο σου;

ΑΖΑΝΙ
Ω! Μιλάμε για πολλά πράγματα. Τώρα που εσύ είσαι εδώ μου μιλάει για σένα.

ΝΟΡΑ
Μπα! Και τι σου λέει για μένα;

ΑΖΑΝΙ
Πως δεν κάνω καλά που κάθομαι και μιλάω μαζί σου για την αγάπη.
Πως ο καιρός που χάνω μαζί σου είναι πολύτιμος για μένα, επειδή η σωστή χρησιμοποίησή του θα με κάνει να γίνω άξιος της αθανασίας.

ΝΟΡΑ
Είναι λοιπόν ένα φιλόσοφο ξύλο;

ΑΖΑΝΙ
Όπως όλα τα ξύλα. Όπως όλα τα πράγματα.

ΝΟΡΑ
Και τι άλλο σου λέει για μένα το ξύλο σου;

ΑΖΑΝΙ
Ρώτησέ το. Θα ακούσει και θα σου απαντήσει. Και επειδή δεν μπορείς να ακούσεις την απάντησή του, θα σου τη λέω εγώ που την ακούω.

ΝΟΡΑ
Αισθάνομαι γελοία που θα ρωτήσω κάτι ένα ξύλο.

ΑΖΑΝΙ
Δεν είσαι η μόνη…αλλά να! Σου απαντάει το ξύλο: "Δεν είσαι η μόνη. Όλοι οι άνθρωποι, αιώνες, χιλιετηρίδες χιλιετηρίδων τώρα, τα ίδιο θα αιστάνονταν μιλώντας σ' ένα ξύλο. Είναι που κανείς δεν ήτανε αρκετά δυνατός για να νιώσει".

ΝΟΡΑ
Να νιώσει τι;

ΑΖΑΝΙ
"Να νιώσει τι, ρωτάς και περιμένεις απάντηση, λες κι έχετε μέθοδο συνεννόησης μεταξύ σας οι άνθρωποι, Λες και αυτό που λέτε γλώσσα σας επιτρέπει να γνωρίσετε τι θέλει να πει ο ένας στον άλλο. Θα προσπαθήσω με λέξεις ανθρώπινες να σου δώσω να καταλάβεις ,πράγμα αδύνατο, αλλά τουλάχιστο να πλησιάσεις στην
κατανόηση της αλήθειας. Κανείς λοιπόν δεν ήταν ικανός να νιώσει τη δυναμική των γραμμών της αιωνιότητας. Και εκτός από τον Αζανί, ούτε και σήμερα είναι κανείς ικανός να τη νιώσει.

ΝΟΡΑ
Είναι τόσο δύσκολο αυτό;

ΑΖΑΝΙ
Είναι τόσο δύσκολο-ακατόρθωτο είναι για σένα. Γιατί κάθε λέξη έχει τέτοια μπερδεμένη σημασία, γιατί κάθε λέξη προϋποθέτει για να τη νιώσεις τη γνώση τόσων άλλων λέξεων, γιατί η έννοια που οι συνδυασμοί της γλώσσας σας εκφράζουν, δεν μπορούν να συλληφθούν από τον εγκέφαλό σας επειδή χάνεται στα μισά του δρόμου και για κείνον που τη λέει και για κείνον που την ακούει. Επειδή τέλος η αρχική προσπάθειά σας για συνεννόηση μεταξύ σας βασίστηκε σε λάθος όργανο. Και παραδέρνετε έκτοτε-δηλαδή για πάντα αδαείς, ανίδεοι, απληροφόρητοι, ανεπικοινώνητοι. Μόνοι. Και όλες τις φορές που ο άνθρωπος προσπάθησε ν'
ανέβει, ανέβηκε όχι προς την κατανόηση και την αλήθεια, αλλά προς την άγνοια και το ψέμα. Ο άνθρωπος είναι ανίκανος να δει την όψη των πραγμάτων όπως είναι και να σωθεί. Τη βλέπει όπως τη ζωγραφίζουν τα μάτια του και τ' αυτιά του. Και κάθε φορά ο άνθρωπος πιάνεται από τις γνώσεις που του δίνει το μυαλό του και
προχωράει. Και φτιάχνει πολιτισμούς ανώτερους από τον δικό σας και γαντζώνεται με τα νύχια της γνώσης πάνω στο δέντρο της ζωής και χτίζει ψεύτικα παλάτια πάνω της. Κι έρχεται ένας αέρας και όλα τα ρίχνει. Και πάλι ξαναρχίζει και πάλι προχωρεί βαδίζοντας στο στραβό δρόμο και πάλι το κτίσμα του γκρεμίζεται στον
πρώτον αέρα. Αξιολύπητα όντα, αλλά και αξιοκατάκριτα για την κατάντια τους."

ΝΟΡΑ
Πες μου λοιπόν τι θα 'πρεπε να γίνει. Πες μου κι ας μην καταλαβαίνω, κάτι θα μάθω.

ΑΖΑΝΙ
"Κάτι θα μάθεις βέβαια. Κι αυτό το κάτι θα είναι η αφετηρία για μια προσπάθεια γινωμένη πάνω στο στραβό δρόμο που προδιαγράφει η μερικότητα της γνώσης σου. Ας είναι. Θα συνεχίσω μέχρι ο Αζανί να με σταματήσει ή εσύ να πάψεις να ρωτάς. Οι άνθρωποι! Η ντροπή της οικουμένης! Τα σαθρά δοχεία σαθρών έργων και λόγων.!
Το όνειδος της ζωής! Οι δυνάστες της! Σκέφτηκε ποτέ κανείς πόσο υποφέρει ο κόσμος από τους ανθρώπους; Πόσο πληγώνεται η αγνότητά του; Πόσο καταβαραθρώνεται η ευαισθησία του; Πόσο η μεγαλοσύνη του κόσμου μικραίνει επειδή κλείνει μέσα στους κόλπους του τέτοια όντα; Λες και ο νους σας δόθηκε για να εξουσιάσετε κι όχι για να υποταχτείτε. Λες και το ύψος σας δόθηκε για να το ανεβείτε κι όχι για να το κατεβείτε. Λες και η ζωή σας δόθηκε σαν χάρισμα κι όχι σαν εργαλείο. Οι άνθρωποι! Η άπρεπη εκλογή! Η εκλογή που εντυπωσιάζει με την ασυμβατότητά της με την καθαρή γνώση. Η εκλογή που κηλιδώνει το στερέωμα. Είστε τα όντα που έχετε νου. Μα ο νους δε σας δόθηκε για να τσακίζετε ο ένας τον άλλο. Δε σας δόθηκε για να κυριέψετε δήθεν το σύμπαν. Δε σας δόθηκε για να την ξοδέψετε ψάχνοντας να βρείτε τρόπους να ζήσετε μιαν άσκοπη ζωή. Ο νους, σάς δόθηκε για να σκοτώσετε, με όπλο αυτόν, το μίσος. Για να μερέψετε τα ένστικτά σας. Για να κατακτήσετε τον εαυτό σας. Και σεις τι κάνετε; Με το νου σας μαστιγώνετε τα ένστικτα κι αυτά αγριεύουν πιο πολύ. Και θρέφετε το μίσος σας κι αυτό γίνεται όλεθρος. Όντα λογικά! Που το ένα ζητάει να σπαράξει το άλλο και χρειάζονται νόμοι για να τα συγκρατούν. Όντα λογικά! Που κοιτάτε έξω σας όλο και μακρύτερα και δεν ξέρετε τίποτα για ό,τι έχετε μέσα σας. Η κίνηση σας δόθηκε λες για να κυνηγάτε ο ένας τον άλλο. Η ομιλία για να κρύβετε την αλήθεια. Μια υποκρισία όλη σας η ζωή. Για τι; Για ποιον; Για να πετύχετε τι; Τίποτα. Κι όμως, μια υποκρισία τέτοια που όσο ζείτε ποτέ να μη δείξετε τον πραγματικό σας εαυτό. Και μια επιθυμία. Επιθυμία για δόξα, για χρήμα, για δύναμη-για όλα τα ανθρώπινα δημιουργήματα που σας έχουν γίνει δύστροπα αφεντικά. Όντα λογικά! Γεμάτα έρωτα, σαν μόνο σκοπό της ζωής σας. Εξυψώσατε τον έρωτα στα ουράνια. Γιατί; Γιατί αυτός σας βοηθάει να φτιάξετε απογόνους, δηλαδή άλλα όντα, ασυνεπή και ανεύθυνα κι αυτά, που κι εκείνα θα κάνουν άλλους απογόνους. Και γιατί όλα αυτά; Αν είχαν σαν κατάληξη την αθανασία, ας ήταν κι έτσι ασυνεπή κι έτσι ανεύθυνα. Μα πού είναι η αθανασία για σας; Πράττετε και μιλάτε σαν να 'σαστε το κέντρο του σύμπαντος, γιατί θαρρείτε ότι αυτό είναι κάτι περισσότερο από το "υπόλοιπο" σύμπαν-γιατί δεν ξέρετε πως στην αληθινή ύπαρξη δεν υπάρχει πρωτιά. Και ύστερα έρχεται το τέλος σας και δε μένει ούτε η ανάμνησή σας. Σκοτωνόσαστε να φτιάξετε λογής έργα, σκοτωνόσαστε να γράψετε λογής γραφτά, σκοτωνόσαστε να κάνετε λογής πράξεις, γιατί; Για να μη μείνει μια μέρα τίποτε από αυτά όλα. Για να τα καλύψει ένα πέπλο ανυπαρξίας-τόσο ψεύτικα είναι όλα σας. Ενώ εγώ, ενώ εμείς, τα πράγματα, τι διαφορά! Εμείς είμαστε η πραγματική ουσία. Εμείς είμαστε η μόνη αλήθεια. Εμείς. Αναλλοίωτα, άφθαρτα, αμέτοχα, αφοβα, παντοτινά. Ανοιχτά σε κάθε τι. Τη μια μας παίρνει ο αέρας, την άλλη μας μαστιγώνει η βροχή. Μα αφηνόμαστε και πάμε. Εμείς,η μόνη αλήθεια. Εμείς, το μόνο αληθινά υπάρχον. Αστείοι που μας φαίνεστε οι άνθρωποι με τις παραξενιές και με τις τσιριμόνιες σας..Κάτι άσπρες πέτρες μόνο μένουνε από σας κι αυτές παρά τη θέλησή σας, περίτεχνα σκαλισμένες, όμοιες αναμεταξύ τους, φτιαγμένες όλες στο ίδιο καλούπι-της ματαιοδοξίας σας. Και τα υπολείμματά σας ακόμα, υποκρισία και σπουδαιοφάνεια γεμάτα. Ενώ εμείς…εμείς δεν έχουμε ανάγκη ν' αφήσουμε μνημεία. Είμαστε τα ίδια εμείς μνημεία αιώνια-γιατί εμείς είμαστε ό,τι υπάρχει. Κι αν αλλάζουμε μορφή κι αν αλλάζουμε σχήμα κι αν φαίνεται πως με τον καιρό αλλάζουμε, μα μένουμε πάντοτε ίδια. Γιατί και πριν και πάντοτε και τώρα, είμαστε δοσμένα σε όλα μέσα στην ασήμαντη πολλαπλότητά μας. Γιατί εμείς δεν είμαστε πολλά, είμαστε ένα, με πολλές όψεις και μορφές. Γιατί εμείς δεν έχουμε ανάγκη από τη ζωή για να ζήσουμε. Εμείς δίνουμε τη ζωή στα ζωντανά. Και όχι πως τη δίνουμε κάνοντας μιαν ιδιαίτερη παραχώρηση σε κάτι, ούτε πως τάχα κοπιάζουμε
γι αυτό-τι λόγος...Πως τα ζωντανά υπάρχουν το βλέπουμε μόνο σα γεννηθούνε. Τόση σημασία δίνουμε στην ύπαρξή τους. Η ζωή που τόσο άπληστα σεις ζητάτε, είναι για μας μια από τις τόσες καθημερινές μας άγνοιες. Εμείς ζούμε μέσα στην αιωνιότητα. Εσείς είστε που αλλάζετε χίλια πρόσωπα σε κάθε μια στιγμή. Και όλα σας τα πρόσωπα φθαρτά. Και όλες οι δραστηριότητές σας καταστροφικές της αθανασίας σας. Αθάνατη δεν μπορεί να είναι η κίνηση. Αθάνατη μπορεί να είναι η ακινησία. Αθάνατος δεν μπορεί να είναι ο νους-αθάνατο μπορεί να είναι εκείνο που δημιούργησε το νου. Ό,τι έχει ελευθερία θα χαθεί από την ίδια του την ελευθερία.Θα μείνει μονο το υποταγμένο, το παραχωρημένο, το άβουλο, το αμέτοχο, το ακίνητο, το πράγμα. Εκεί έπρεπε να σας οδηγεί ο νους σας-στη μετουσίωσή σας σε πράγματα. Σε πράγματα άβουλα, ανίδεα, ακίνητα, αμέτοχα. Θα έπρεπε ο νους σας να σας σκοτώνει ο ίδιος παραδίνοντάς σας στην αιωνιότητα κι όχι να σας δίνει στο θάνατο που είναι η φθορά και η ανυπαρξία. Τώρα ο νους σας ,οδηγημένος από
την άγνοιά σας, σας απομακρύνει όλο και πιο πολύ από την ύπαρξη. Σας οδηγεί να βλέπετε για ίσιο το στραβό και για στραβό το ίσιο. Σας οδηγεί να ζητάτε στην αγάπη την αιωνιότητα. Καλή σκέψη, μα στραβώνει στην εφαρμογή της όπως κάθε σας προσπάθεια. Γιατί αυτό που εσείς λέτε αγάπη δεν είναι παρά μια ακόμη
εκδήλωση της ματαιοδοξίας σας. Αγάπη για σας είναι να υποτάξετε κι όχι να υποταχτείτε. Να εξυψωθείτε κι όχι να ταπεινωθείτε. Και οδηγημένοι έτσι από τον φθοροποιό σας νου, χάνετε τη μοναδική ευκαιρία να γίνετε αθάνατοι. Ακολουθείτε το δρόμο προς τ' άστρα και χάνεστε στο άπειρο. Ενώ εμείς ακολουθούμε το δρόμο προς τη λάσπη και υπάρχουμε αιώνια. Είσαστε το ψέμα, είμαστε η αλήθεια. Είσαστε οι προσωρινοί, είμαστε τα μόνιμα.
Χρησιμοποίησες πριν Νόρα πέντε επίθετα για να με χαρακτηρίσεις. Με είπες κρύο, άψυχο, σκληρό, άκομψο, αστείο αντικείμενο. Είναι η αγάπη κρύα; Άκομψη; Σκληρή; Άψυχη; Τι λόγος! Φρίκη νιώθει κανείς στη σκέψη να δώσει μόνο στην αγάπη τέτοια επίθετα. Και η αγάπη είμαστε εμείς. Γιατί είμαστε όλο υποταγή. Αν κατάλαβες τι σου είπα, μόνη σου θα πάρεις πάλι τα επίθετα που μου φόρτωσες και θα τα
φορτωθείς εσύ. Όσο για να είμαι άψυχο, ψυχή δεν υπάρχει μόνο σε ό,τι αγαπάει; Πάρε λοιπόν την υποκρισία σου, πάρε την ελευθερία σου, πάρε τον εγωϊσμό σου, πάρε με μια λέξη τη ζωή σου μαζί σου και πήγαινε κοπέλα μου στο χαμό. Εδώ ανθεί η αφθαρσία. Εδώ θάλλει η αγάπη."

ΝΟΡΑ
(Στον Αζανί)
Συμφωνείς μαζί του;

ΑΖΑΝΙ
Δεν μπορώ να κάνω αλλιώς-το αγαπώ.

ΝΟΡΑ
Ας φύγω λοιπόν να σ' αφήσω με το ξύλο σου-θα 'χετε πολλά να πείτε.

ΑΖΑΝΙ
Δε σώνονται όσα έχουμε να πούμε.

ΝΟΡΑ
Πρόσεχε όμως μήπως μια μέρα ξεχάσεις κάπου το ξύλο σου. Τότε θα το πάρω και θα το πετάξω μακριά και θα χάσεις την αγάπη σου.

ΑΖΑΝΙ
Και να το ξέχναγα, και να το 'βρισκες, δεν μπορείς να το πετάξεις γιατί δεν μπορείς να το σηκώσεις.

ΝΟΡΑ
Δεν μπορώ να σηκώσω ένα ξύλο;

ΑΖΑΝΙ
Δεν μπορείς να σηκώσεις την αγάπη του.

ΝΟΡΑ
Μη με ερεθίζεις γιατί και τώρα ακόμα θα στο πάρω με τη βία από τα χέρια σου και θα το πετάξω. Ή μήπως νομίζεις ότι πίστεψα πως όλα όσα μου είπες τα είπε αυτό το παλιόξυλο; Για χαζή με θαρρείς;

ΑΖΑΝΙ
Δε χρειάζεται να χρησιμοποιήσεις βία. Αν μπορείς να το σηκώσεις, πάρτο-είναι δικό σου.

ΝΟΡΑ
Μη με προκαλείς.

ΑΖΑΝΙ
Δεν είναι πρόκληση να ομολογείς μιαν αλήθεια.

ΝΟΡΑ
Θα το πετάξω...

ΑΖΑΝΙ
Δεν μπορείς Νόρα.

ΝΟΡΑ
Δώσε μού το.

ΑΖΑΝΙ
Πάρτο.
(Η Νόρα φουχτώνει το ξύλο, ο Αζανί το αφήνει και το ξύλο πέφτει στο πάτωμα από τα χέρια της Νόρας σαν ένα βαρύτατο αντικείμενο. Η Νόρα μένει απορημένη και έκπληκτη…Συνέρχεται, σκύβει να σηκώσει το ξύλο, το πιάνει, παρ' όλη την προσπάθειά της όμως δεν το μετακινεί ούτε ένα χιλιοστό. Ο Αζανί σκύβει, σηκώνει το
ξύλο με το ένα του χέρι και το αγκαλιάζει πάλι.)
Σου είπα: δεν μπορείς να το σηκώσεις-είναι η αγάπη.
(Η Νόρα οπισθοχωρεί τρομαγμένη και βγαίνει. Ο Αζανί κάθεται στην πολυθρόνα σφίγγοντας το ξύλο στην αγκαλιά του.)



Α Υ Λ Α Ι Α